Inpassingsvisie en Landschapsplan RijnlandRoutes

Leiden / Wassenaar / Katwijk

Opdrachtgever(s)

  • Rijnlandroutes: Provinciaal Adviseur Ruimtelijke Kwaliteit / Eric Luiten
  • AA&P architecten
  • Locus ruimtelijke verkenningen
  • Antea
  • Grontmij
  • RHDHV
  • Tauw
  • DB Vision

Oppervlakte

  • tracélengte circa 13 km

Jaar van ontwerp

  • 2012 - 2014

Uitvoeringssom

  • € 812.000.000

Werkzaamheden MTD

  • manifest Rijnlandroutes, participatie/ruimtelijke communicatie,
    Inpassingsvisie OTB en OPIP, Landschapsplan OTB en OPIP, Esthetisch Programma van Eisen A4-A44-N434 ism. Next Architects, Esthetisch Programma van Eisen N206-Tjalmaweg ism. Next Architects

Werkveld(en)

  • landschappen
  • infrastructuur
  • visie

De Provincie Zuid-Holland maakt samen met Rijkswaterstaat plannen voor de inpassing en aanleg van de RijnlandRoute. Het inpassen van deze provinciale weg heeft een grote impact op mens en omgeving van waardevolle landschappen en drukgebouwde gebieden. De verbinding bestaat uit een combinatie van rijkswegen en provinciale wegen. De weg is noodzakelijk om huidige knelpunten op te lossen en de doorstroming in de regio Holland Rijnland ook in de toekomst te garanderen, nieuwe woningbouw te ontsluiten en de economische potentie van de regio verder te kunnen ontwikkelen. In december 2014 is het Tracébesluit A4 en A44 en het Provinciaal Inpassingsplan voor de RijnlandRoute vastgesteld door Provinciale Staten. De Inpassingsvisie en Landschapsplan Rijnlandroute zijn opgesteld door MTD landschapsarchitecten van 2012 tot 2014.
Het vaststellen van het Tracébesluit in Provinciale Staten is voorafgegaan door een intensief traject. De planvorming voor de RijnlandRoute verliep, door grote publieke en politieke betrokkenheid, gecompliceerd en ook het dichtbebouwde stedelijke- of zwaar beschermde (agrarische) natuurlandschap maakte een gebalanceerde inpassing niet makkelijk voor de projectorganisatie. MTD landschapsarchitecten is in 2008 door de toenmalig Provinciaal Adviseur Ruimtelijke Kwaliteit Eric Luiten (in een team met AA&P architecten en Locus ruimtelijke ontwikkelingen) gevraagd onafhankelijk advies uit te brengen over de landschappelijke inpassing van de RijnlandRoute. Het manifest RijnlandRoutes heeft geleid tot een koerswijziging in de benadering van de landschappelijke inpassing en tot betrokkenheid van MTD Landschapsarchitecten bij het opstellen van de beslisdocumenten, advisering bij omgevingsvraagstukken en deelname aan publieksparticipatie.
De basisgedachte van RijnlandRoutes is dat de logica van het landschap, bestaande uit zijn kwaliteiten, structuren en lokale routes, zo veel mogelijk leesbaar en beleefbaar moet blijven na de aanleg van de RijnlandRoute. Het is zoeken naar evenwicht: er is een ingreep nodig die het bestaande evenwicht verstoort en daardoor aanvullende ingrepen vraagt om dat evenwicht te herstellen. Hierbij is het belangrijk ook de zwakke punten van de bestaande omgeving te verkennen: lokale verbindingen zijn onderbroken of ad-hoc gemaakt en groengebieden zijn ontoegankelijk. De ontwerpopgave dient te worden bezien vanuit het perspectief van de gebruiker van weg en landschap: het gaat tenslotte om diens ‘leefruimte’.
Het landschapsplan heeft nadrukkelijk aandacht voor het in de logica van het landschap herstellen van deze verbindingen en het versterken van de kwaliteiten van de verschillende landschappen. Zo kruist op een cruciale plaats in de Papenwegse Polder de Veenwatering op maaiveld boven de verdiept liggende RijnlandRoute, middels een aquaduct. Hiermee blijft een eeuwenoude waterlijn, nog voorzien van molens, intact. Tevens wordt deze autonome kruising benut voor het snelfietspad tussen Leiden en Wassenaar. Een ander voorbeeld van slim verknopen van routes is het combineren van een fietsverbinding door knooppunt Ommedijk met een faunapassage, die gewenst is door de omgeving en gemeente Wassenaar. Tevens bieden de plannen een kader voor de vormgeving van de verschillende knooppunten, geluidsschermen en beplantingen langs de weg. Hierbij is nadrukkelijk rekening gehouden met ecologische eisen waaronder vleermuisroutes.

Volg de voortgang hier