City_Brand & Tourism Landscape Award toegekend aan Zuiderzeezicht / provincie Overijssel

City_Brand & Tourism Landscape Award 1
City_Brand & Tourism Landscape Award 5
City_Brand & Tourism Landscape Award 2
City_Brand & Tourism Landscape Award 3
City_Brand & Tourism Landscape Award 4
19 juni 2019

Afgelopen 20 juni 2019 nam Charlotte van der Woude, namens MTD landschapsarchitecten, tijdens in de Salone D’Ónore in het congresgebouw in Milaan de City_Brand & Tourism Landscape Award in ontvangst voor het project ‘Zuiderzeezicht’ – uitzichtplek op een vroeger zeelandschap. De Award, die elke drie jaar door het Italiaanse Paysage in samenwerking met het Consiglio Nazionale Degli Architetti Pianificatori Paesaggisti e Conservatori, wordt toegekend in het werkveld van de landschapsarchitectuur, werd uitgereikt tijdens het 2daagse Symposium City_Brand & Tourisme . Een jury, samengesteld uit diverse experts, selecteerde het project als prijswinnend binnen de categorie Cultural Landscape. Het juryrapport is lovend over het project:

‘A careful and refined design intervention, in which the perception of the landscape represents the dominant theme due to the redefinition of the route of the N331 in the Overijssel Province of Holland. An opportunity to reflect on the identity of the landscape and its perception.’

Tijdens het Symposium werd het project door het bureau in een pitch toegelicht.

Het ontwerp voor Zuiderzeezicht werd in 2012 / 2014 door het bureau in opdracht van de Sjoerd Cusveller / provincie Overijssel ontwikkeld. De provincie had plannen om de N331 tussen Zwartsluis en Barsbeek om te vormen tot een hoofdontsluitingsweg. Bij deze omvorming werd het begeleidende fietspad verplaatst van de kruin naar de binnenzijde van de Zwartemeerdijk en gingen de wijdse uitzichten, die in de aanwezige situatie een belangrijke kwaliteit vertegenwoordigde van het fietspad, voor een belangrijk deel verloren. Doelstelling van de provincie Overijssel was om het verlies aan wijdse uitzichten langs het fietspad te compenseren door de introductie van een uitzichtplek. Een uitzichtplek, die gericht zou zijn op de beleving van de identiteit van het gebied als voormalig kustgebied en voormalige zeedijk van de Zuiderzee, als een belangrijk weidevogelgebied en een gebied van vissers en kooplieden.

Als locatie voor de rustplek is een hooggelegen plek gezocht, in een buitenbocht van de Zwartemeerdijk, waar het water van het Zwolsche Diep en Zwarte Meer relatief dichtbij en de wijdsheid van het uitzicht maximaal zijn. Uiteindelijk is gekozen voor een plek bij het Tolhuis; de plek waar de Oppen Swolle van een tracé onder langs de dijk naar een tracé op de kruin van de dijk gaat. Opvallende kwaliteiten van de plek zijn, naast de aanwezigheid van het Tolhuis, de nabijheid van het Vogeleiland en de rietput in de buitenlanden.
De rustplek is zodanig vormgegeven dat zij zich vanaf de N331 aftekent als een robuuste natuurstenen trap in de Zwartemeerdijk, zodanig dat automobilisten en fietsers letterlijk worden uitgenodigd voor een bezoek. Terzijde van het Tolhuis een cortenstalen hekwerk gesitueerd, waaraan men zijn fiets kan vastmaken.
In de treden van de trap is een gedicht gegraveerd, dat voor dit doel is geschreven door Hellen Bosma, Dichteres van Overijssel (2013-2015). Als je de trap beklimt komt het gedicht woord voor woord tot je: ‘KIJK, BIJ ELKE TREDE DAALT HET LAND EN STIJGT HET LICHT’.
Op de dijk bevindt zich de eigenlijke rustplek; een robuuste, natuurstenen plaat, die een stuk over de kruin van de dijk heen steekt. De plaat is aan één zijde omgevouwen tot een zitplek met in de rug met grote letters de naam gegraveerd; ZUIDERZEEZICHT gegraveerd. In de grondplaat zijn twee historische kaartbeelden gegraveerd; de eerste van het gebied rond 1900, toen de Zuiderzee nog een open verbinding had met de Noordzee en de tweede rond 2000, toen het laatste gat in de dijk van de Noordoostpolder werd gedicht. Vervolgens is er het huidige uitzicht met de buitenlanden, de rietput en het Vogeleiland. Tesamen onderstrepen zij de dynamiek en ontwikkelingsgeschiedenis van het landschap ter plaatse.
Wat betreft materialisering en detaillering voegt de rustplek zich maximaal in het aanwezige landschap. Hiertoe is gekozen voor stoere en pure materialen en details; natuursteen en cortenstaal met een duidelijke verwijzing naar het water en de scheepvaart.