De jury van de Falco Award Beste Openbare Ruimte 2015, bestaande uit Huub Juurlink (Juurlink+Geluk), Peter de Bois (BNSP), John van Vilsteren (Vereniging Straatmeubilair) en Jos van de Lindeloof (NVTL), heeft zich de afgelopen maanden bezig gehouden met de selectie van de nominaties. Hiertoe werden uit 20 ingezonden projecten, drie projecten geselecteerd.
Achtereenvolgens zijn dit:
- het Kustwerk Katwijk naar ontwerp van OKRA, in opdracht van de gemeente Katwijk;
- het Zuiderpark / Stadswalzone en Parkeergarage St.-Jan naar ontwerp van Studio Leon Thier (parkeergarage), Van Roosmalen Van Gessel architecten (restauratie
vestingwerken), MTD landschapsarchitecten (Zuiderpark, Stadswalzone, Casinotuin) in opdracht van de gemeente ’s-Hertogenbosch;
- de Koemarkt naar ontwerp van MTD landschapsarchitecten in opdracht van de gemeente Purmerend.
Twee van de drie nominaties betreffen projecten van MTD landschapsarchitecten.
Op 19 november 2015, de eerste dag van het Landelijk Congres Openbare Ruimte in Schiedam, krijgen de genomineerden de gelegenheid zich kort presenteren en eventuele vragen van de jury te beantwoorden. Op 9 december 2015, de tweede dag van het Landelijk Congres Openbare Ruimte in Tilburg, zal de jury vervolgens de winnaar van de Falco Beste Openbare Ruimte 2015 bekend maken.
De gelukkige winnaar mag het betreffende project aanduiden met ‘Beste Openbare Ruimte 2015’ en ontvangt een Falco trofee.
De Koemarkt te Purmerend betreft een wat ouder project van MTD landschapsarchitecten. Naar aanleiding van het wegvallen van de beestenmarkt in de Purmerendse binnenstad, ontstond de wens om het plein her in te richten en een nieuwe betekenis te geven als stadsplein. Belangrijke uitgangspunten voor ontwerp vormden het autovrij maken en de betekenis van het nieuwe stadsplein voor horeca, weekmarkt en kermis. Begin 2008 werden vijf partijen geselecteerd om een pleinontwerp op te stellen. Middels een selectieprocedure, waarin zowel een daartoe benoemde commissie als de bewoners van Purmerend een rol speelden, is eind 2008 voor het ontwerp van MTD landschapsarchitecten gekozen.
Op het nieuwe stadsplein is maximaal ruimte gecreëerd voor allerlei vormen van gebruik. De pleinruimte wordt omgeven door een dubbele rij bomen; hiertoe zijn de aanwezige lindebomen hergebruikt. Zij geven het plein maat en schaal en de gewenste beschutting en afwisseling van schaduw en licht.
Op het plein is een wat formelere ‘kop’ en een ‘romp’ uitgesproken. De ‘kop’ krijgt de gewenste allure als ontmoetingsplek door het kunstwerk van Hans Kuypers dat een eigentijdse verwijzing vormt naar het voormalige gebruik van het plein als beestenmarkt. Het bijzondere karakter wordt onderstreept door de hoge, stalen lichtmasten en de waterspuitertjes in de pleinvloer. De ‘romp’ laat maximaal ruimte voor terrassen, de weekmarkt en de jaarlijkse kermis.
Het ontwerp voor het Zuiderpark en de Stadswalzone in ’s-Hertogenbosch van het bureau is recent opgeleverd. In de Stadswalzone van ’s-Hertogenbosch speelden een aantal omvangrijke ruimtelijke ontwikkelingen, waarvan de realisatie van een ondergrondse parkeergarage met circa 1000 nieuwe parkeerplekken, de meest omvangrijke is. De Stadswalzone is aangemerkt als Gemeentelijk Archeologisch Monument en in dit licht heeft de gemeente ’s-Hertogenbosch de ambitie om deze als cultuurhistorische structuur te behouden en beter beleefbaar te maken.
Begin 2011 kreeg MTD landschapsarchitecten opdracht voor het opstellen van een inrichtingsplan openbare ruimte en de regie van de drie parallel verlopende ontwerptrajecten; het ontwerp voor de parkeergarage St.Jan door Studio Leon Thier, de restauratie van de stadsmuur door Van Roosmalen Van Gessel architecten en het inrichtingsplan voor de openbare ruimte door MTD. Het project is in juni opgeleverd en krijgt erg veel waardering.
Eerste strategische inzet van het inrichtingsplan openbare ruimte is het realiseren van een aantrekkelijke verbindingsroute van de nieuwe parkeergarage naar de Bossche binnenstad en vice versa. Daarnaast zet het plan met name in op de beleving van de ontmoeting van de historische binnenstad en het open landschap van het Zuiderpark en de Bossche Broek.
De nieuw te realiseren parkeergarage is gesitueerd aan de voet van de stadsmuur met op het dak de voormalige stadsgracht. Omhoog komend in het hoofdtrappenhuis van de parkeergarage ontstaat er een dramatisch zicht over het water op de stadsmuur en Judastoren. Vervolgens is er een aantrekkelijke route, via een loopbrug over de stadsgracht, door de stadsmuur, in de richting van de binnenstad. In de andere richting vormt de route een nieuwe verbinding met het Zuiderpark; via een natuurstenen trappartij kan men de Limietlaan en het park bereiken.
Tweede strategische inzet van het inrichtingsplan is het herintroduceren van de lommerrijke stadswandeling langs de stadswallen; onder het bladerdak van de aanwezige monumentale bomen. Ter hoogte van de Casinotuin en Judastoren wordt het mogelijk het Middeleeuwse maaiveld en de diverse tijdslagen in het plan te beleven. In de Stadswalzone en wandeling vormen de bastions bijzondere plekken; in hun cultuurhistorische betekenis, maar ook in hun eigentijdse betekenis als knooppunten van routes, brandpunten van activiteiten en als uitzichtpunten. Het inrichtingsplan zet voor Bastion Baselaar in op het versterken van de verblijfs- en groene kwaliteit. De verkeerskundige ontsluiting van de nieuw te realiseren parkeergarage, die hier gesitueerd is, blijft met nadruk ondergeschikt aan de parkachtige sfeer. De rand van de entree van de parkeergarage is vormgegeven als een enorme rondgaande pergola, begroeid met blauwe regen en begeleid door een houten bank. Hier heeft men optimaal zicht op de openheid van het Zuiderpark.
